De noodzaak is er, de uitdaging om cliënten mee te krijgen ook weet de voorzitter. Hij geeft een voorbeeld uit de eigen praktijk. ‘Ik heb pas meegelopen met een wijkzorgteam in Charlois, een achterstandswijk in Rotterdam. We waren een half uur te laat bij de cliënt. Die begint op z’n Rotterdams te mopperen, recht voor z’n raap: wat is dat nou? Ik had de tijd om even met hem in discussie te gaan. Dat hij eigenlijk blij moest zijn dát er nog steeds verzorgenden langs kunnen komen. Met een beetje uitleggen lukt het dan wel.’
Een half uur te laat of niet, met 6500 medewerkers scoort Aafje hoog op het gebied van medewerkerstevredenheid: een 8,4 (‘We zijn voor de derde keer op rij uitgeroepen tot de beste werkgever in de ouderenzorg’) en een klanttevredenheid van ook boven de 8. Aafje is gespecialiseerd in die ouderenzorg, in Rotterdam, Dordrecht en directe omgeving. Er zijn eigen zorglocaties om te wonen en te revalideren. Ook levert de organisatie thuiszorg en huishoudelijke hulp.
Ruim baan voor innovaties
Al langer zoekt Aafje innovaties om medewerkers werk uit handen te nemen. Guy: ‘De cliënt kan zelf meer doen. Aafje is niet bang om innovaties ruim baan te geven. Er zit wel iets van prikkelen in ons DNA. Elkáár prikkelen, maar ook de cliënt prikkelen tot nieuwe dingen. Nee, veranderen is natuurlijk niet makkelijk. In de hele zorg niet, maar zeker niet in de ouderenzorg. Het is toch een beetje de bekende manier van pilotten, een basis creëren intern, en dan verder verspreiden. Dat lukt ook weleens niet, maar vaak ook wel. Niet alleen werken met harde KPI’s maar zeker ook kiezen voor de zachte gedragsverandering. Dat leidt ertoe dat we de goeie dingen doen.’
Samen zorgen voor morgen
Toch: met alleen ‘de goeie dingen doen’ gaat een ouderenzorgorganisatie het in de toekomst niet redden, weet hij. Er moet ook bereidheid zijn aan de kant van de cliënt. Daarom initieerde Aafje vorig jaar samen met collega-zorgaanbieders in de regio Rotterdam de campagne ‘Samen zorgen voor morgen’. ‘Vorig jaar hebben we met die publiekscampagne 400 duizend mensen bereikt. Via Rijnmond TV, via de radio en met social media, een campagne over gedragsverandering. Het is niet langer meer ‘u vraagt en wij draaien’ in de zorg. Nee, het gaat op basis van gelijkwaardigheid: hoe gaan we het samen oplossen?’
‘Veel succes met moeder’
Vooruit, nog maar een voorbeeld uit de eigen omgeving. ‘In verpleeghuizen komt het vaak voor – ik heb het zelf meegemaakt – dat het is: “Hier heeft u mijn moeder, veel succes. Ik ben overbelast als mantelzorger.” Ja, we snappen dat mantelzorgers overbelast zijn. Maar wij zijn het ook. En dan is de vervolgvraag: hoe doen we dat samen? Het is prima als u een paar maandjes rust neemt, als we daarna maar in gesprek gaan over de verzorging van uw moeder.’
Voorafgaand aan het lidmaatschap van Reable Nederland heeft Aafje zelf al stappen ondernomen om ouderen te betrekken bij hun eigen verzorging. Guy: ‘We hebben in de thuiszorg recent een pilot lopen. Bij een thuisindicatie blijkt dat een cliënt gedoucht wil worden. Dan zeggen wij, dat doen we even niet. U krijgt nog geen hulp, u krijgt een ergotherapeut of een fysiotherapeut. En we gaan u helpen om zelf weer te leren douchen. Over een half jaar zien we dan wel weer.’
Veel meer voorbeelden delen
Aansluiting bij Reable Nederland moet het instrumentarium voor de eigen zorgprofessionals verder vergroten, is de verwachting van Guy over het lidmaatschap. ‘Ik verwacht dat er bij de vereniging nog veel meer voorbeelden te verzinnen zijn die we kunnen delen. Het lidmaatschap zie ik als een vliegwiel dat ons verder kan helpen. Er zijn mogelijkheden voor reablement in alle takken van zorg. In de thuiszorg, revalidatie en in de verpleeghuizen.’
Moeilijke term
Krijgt hij ook de medewerkers mee? ‘Reablement staat in alle beleidsstukken bovenaan. Maar we merken nog wel dat het er bij medewerkers in zit om taken van ouderen over te nemen. Als je over reablement begint, vinden ze het allereerst een moeilijke term. Maar als je dan zegt: het is hulp om jezelf weer te helpen, dan landt het wel eerder. Maar het vergt nog wel wat sessies, ja.’
Reablement speerpunt
Geheel in lijn met de bekende Rotterdamse daadkracht laten die sessies niet lang meer op zich wachten. ‘Ook in onze transitieagenda is reablement een speerpunt. We hebben met Reable Nederland al de afspraak gemaakt om begin 2024 een bijeenkomst te houden met een man of veertig. Niet alleen management, maar juist ook medewerkers om het gedachtegoed van reablement verder te verspreiden binnen Aafje.’ De voorzitter van de Raad van Bestuur kijkt ernaar uit. ‘Het is leuk om te doen, het is weer eens wat nieuws. En het werkt, is bewezen in Denemarken. We hebben al een stap gezet, nu willen we samen nog meer stappen zetten.’
